Zagadnienie dobrania odpowiedniego amortyzatora gumowego jest kluczowym elementem decydującym o naszej skuteczności w kontekście zacięcia i holu ryb. Często zdarza się, że gubimy ich wiele, tracimy je przy zacięciu lub zaraz po nim, przegrywając później o parę gram całe zawody! Uważam, że źle dobrany amortyzator może obniżyć nasz wynik o co najmniej 10%, a skrajnie niewłaściwy nawet o kilkadziesiąt! Niepoprawne dobieranie grubości amortyzatora to domena szczególnie początkujących, ale nie tylko.
Najczęściej popełnianym błędem jest utożsamianie grubości gumy z wielkością odławianych ryb! Właściwy tok myślowy decydujący o doborze średnicy amortyzatora powinien zaczynać się od przynęty i haczyka! To właśnie jego rodzaj i wielkość w największym stopniu decydują o optymalnej grubości zastosowanej gumy.
Innym istotnym czynnikiem jest uciąg wody. Nie oznacza to, że amortyzator dobiera się wyłącznie do siły nurtu rzeki czy ciężaru zestawu, jak uważa większość mało doświadczonych zawodników. Przy wyraźnym nurcie grubość amortyzatora należy skorygować o 0,1mm, a na duże uciągi o 0,2mm w górę.
W dalszej części artykułu chciałbym wskazać jakie średnice amortyzatorów zaleca się dobierać do określonych typów i rozmiarów haczyków. Pisząc typ haczyka mam na myśli głównie rodzaj i grubość drutu z jakiego został wykonany i w mniejszym stopniu jego kształt. Osobiście stosuję haczyki milo więc do nich będę chciał się odnieść. Celowo nie będę opisywał wszystkich stosowanych przeze mnie modeli, lecz tylko przykładowe, które znacząco się między sobą różnią.
Milo r303.
Jest to typ „pancernego” haczyka. Tworzy go solidny, gruby drut, odporny na duże przeciążenia, stąd umożliwia zastosowanie stosunkowo grubszych amortyzatorów. Haczyk r303 jest idealny do połowu rzecznych ryb na białe robaki, a mniejsze rozmiary (18-20) pozwalają wyholować duże ryby gdzie przynętę stanowi pinka lub ochotka.
Rozmiar haczyka | Ф minimalna | Ф optymalna | Ф maksymalna | Ф na rzeki |
20 | 0,8mm | 0,9mm | 1,0mm | 1,0mm |
18 | 0,9mm | 1,0mm | 1,2mm | 1,0-1,2mm |
16 | 1,0mm | 1,2mm | 1,2mm | 1,2-1,4mm |
12-14 | 1,2mm | 1,2mm | 1,4mm | 1,2-1,6mm |
Milo p132.
Jest to mój ulubiony model na wody płynące, wówczas gdy ryby nie żerują zbyt intensywnie, a przynętą są pojedyncze białe robaki, pinki i ochotka. O przytoczeniu haczyka p132 w tym artykule decyduje średniej grubości drut, który przy umiejętnie dobranej gumie pozwala wyciągać duże ryby bez ryzyka wygięcia się haczyka lub przecięcia błony.
Rozmiar haczyka | Ф minimalna | Ф optymalna | Ф maksymalna | Ф na rzeki |
20 | 0,7mm | 0,7mm | 0,8mm | 0,9mm |
18 | 0,7mm | 0,8mm | 0,9mm | 0,9-1,0mm |
16 | 0,8mm | 0,9mm | 1,0mm | 1,0-1,2mm |
Milo r305.
R305 to haczyk wykonany z cieńkiego drutu, ale jednocześnie bardzo wytrzymałego. Ten model stanowi zdecydowanie mój numer 1 przy delikatnym łowieniu na pinkę i ochotkę w wodach stojących i wolno płynących. Ze względu na bardzo niewielką grubość drutu haczyk ten wymaga zastosowania wyraźnie cieńszych amortyzatorów! R305 nie wybacza błędów przy doborze średnicy gumy. Zbyt gruba będzie powodowała rozcinanie błony u ryb przez haczyk, w skrajnych przypadkach jego rozginanie.
Rozmiar haczyka | Ф minimalna | Ф optymalna | Ф maksymalna | Ф na rzeki |
22 | 0,6mm | 0,6mm | 0,7mm | Nie zaleca się |
20 | 0,6mm | 0,7mm | 0,7mm | Nie zaleca się |
18 | 0,7mm | 0,8mm | 0,8mm | 0,9mm |
16 | 0,8mm | 0,9mm | 0,9mm | 0,9-1,0mm |
Milo r287.
Model ten reprezentuje grupę haczyków przeznaczonych do finezyjnego łowienia niewielkich ryb na 1 lub 2 ochotki. Główne cechy r287 to bardzo cieńki i lekki drut, z którego został wykonany. Dzięki zastosowaniu tak delikatnego materiału haczyk ten w sposób optymalnie naturalny może zaprezentować niewielką przynętę. Budowa tego haczyka całkowicie determinuje zastosowanie możliwie najcieńszych amortyzatorów!
Rozmiar haczyka | Ф minimalna | Ф optymalna | Ф maksymalna | Ф na rzeki |
22 | 0,6mm | 0,6mm | 0,6mm | Nie zaleca się |
20 | 0,6mm | 0,6mm | 0,7mm | Nie zaleca się |
18 | 0,6mm | 0,7mm | 0,7mm | Nie zaleca się |
Analizując tabele zamieszczone przy poszczególnych typach haczyków widać wyraźnie jedną zależność, a mianowicie spadek rozpiętości zalecanych średnic amortyzatorów między minimalną a maxymalną wraz ze spadkiem grubości drutu! Główny wniosek jaki należy zaznaczyć jest taki, że im delikatniejszy zastosujemy haczyk tym bardziej precyzyjnie i starannie musimy dobrać średnicę amortyzatora. Warto jeszcze dodać, że przy haczykach rzecznych nie powinno się stosować gum cieńszych niż sugerowane jako optymalne gdyż skutkować to będzie „niedopięciem” ryb przy zacięciu.
Celowo do tego momentu nie omawiałem w tym artykule znaczenia naciągu gumy w topie. W powyższych tabelach jako wartość stałą należy określić naciąganie amortyzatora do momentu gdy swobodnie wraca do szczytówki.
Szybka zmiana naciągu gumy pozwala na zminimalizowanie konsekwencji nie do końca trafnego doboru jej średnicy. Zdarzają się często sytuacje, że zawodzi nasza taktyka i zmuszeni jesteśmy zastosować inne przynęty, a co się z tym wiąże również haczyki. O ile haczyk można wymienić szybko to wymiana gumy w czasie zawodów stanowiłaby ogromną stratę w postaci upływającego czasu. Tak więc zmieniając haczyk na mniejszy lub delikatniejszy powinniśmy w znaczącym stopniu zmniejszyć napięcie gumy. Analogicznie wymiana haczyka na wyraźnie większy lub mocniejszy powinna skutkować zwiększeniem naciągu amortyzatora w topie.
Niestety nie bez znaczenia pozostaje rodzaj i jakość amortyzatorów jakie stosujemy. Osobiście cały sezon używałem gum firmy Mivardi. Zazwyczaj jeśli dany produkt przypadnie mi do gustu określam go mianem „bardzo dobry”, lecz w tym przypadku bez wahania wspomniane amortyzatory uznać mogę jako rewelacyjne! Są to gumy lateksowe powlekane sylikonem. Takie połączenie gwarantuje płynną pracę i jednocześnie dużą trwałość. Nie przepadam za amortyzatorami z czystego sylikonu, gdyż mają wyraźnie gorszą pracę, są mniej elastyczne.
Mam nadzieję, że dla wielu początkujących wędkarzy wyczynowych powyższa lektura stanie się pomocna i zaowocuje większą skutecznością nad wodą.
Kacper Górecki