Budowa zestawu do połowu płoci na ochotkę w wodach stojących.

Zima to dla mnie jedyny okres, w którym mogę w spokoju przygotować zestawy. Niestety rok temu jeszcze nie zdawałem sobie z tego sprawy. W czasie minionego sezonu zamiast odpoczywać po długiej podróży na zawody lub oddawać się szeroko rozumianym „rozrywkom” musiałem plątać się przy budowaniu zestawów. Będąc obecnie bardziej zapobiegliwym codziennie tworzę po kilka zestawów według zaplanowanego schematu.

No właśnie – schematu – uważam, że klepanie zestawów bez pomyślunku jest bez sensu. Zazwyczaj kończy się tym, że po krytyce naszej pracy przez bardziej doświadczonych kolegów wszystko zrywamy i zaczynamy od nowa! Sam przeżywałem to kilkukrotnie. Chcąc zaoszczędzić czasu i pieniędzy początkujących zawodników opiszę „jak ja to robię”.

Zacznę od zestawów najbardziej delikatnych, finezyjnych – do połowu na ochotkę w wodach stojących.

Do tego celu stosuję spławiki z metalową antenką w zakresie gramatur 0,2-1,0g. Szczerze mogę polecić model Niwa C2 – osobiście lepszego tego typu spławika nie ma chyba na naszym rynku.

Nie tylko ze względu na gramaturę tych spławików budowane na nich zestawy określa się przymiotnikiem „finezyjne”, lecz także wielkość użytych śrucin i sposób ich rozlokowania na żyłce.

Zestaw zaczynamy tworzyć od zamocowania spławika na żyłce – i właśnie już na tym etapie wiele osób marnuje swoją późniejszą żmudną pracę! Spławik na żyłce powinien przesuwać się całkowicie swobodnie z wielu powodów, najważniejsze z nich to:

– chroni spławik przed uszkodzeniem,

– chroni żyłę przed skręcaniem się,

– chroni kil przed niekontrolowanym wyginaniem.

Rurkę sylikonową (inne się nie nadają) należy dobierać bardzo precyzyjnie. Pierwsze dwie od korpusu muszą być bardzo krótkie (max. 2-3mm). Ich zadaniem jest liniowe poprowadzenie żyłki – gdy są zbyt długie tworzą duże napięcie żyłki na korpusie i kilu. Skutkuje to wyginaniem drutu i szybkim uszkodzeniem korpusu. Żyłka znajdująca się na korpusie spławika nie może być napięta! Kolejnym błędem jest lokowanie pierwszej koszulki tuż za korpusem – to także powoduje wzrost napięcia żyłki!

Ostatnia rurka powinna być nieporównywalnie dłuższa (kilkanaście mm). Ma to podwójne znaczenie. Po pierwsze stanowi ona rzec można rurkę antysplątaniową dla spławika. Po drugie w zależności od jej długości naciągniętej na kil możemy regulować stopień napięcia żyłki na spławiku. Tak zamocowany spławik nie niszczy (skręca) delikatnej żyłki oraz sam pozostaje niemalże niezniszczalny. Właśnie nieumiejętne mocowanie spławików jest konsekwencją niesprawiedliwych opinii na temat ich trwałości.

Słowo finezja często jest niepotrzebnie nad zbyt mocno odnoszone do żyłki. Wbrew pozorom nie może być zbyt cienka i miękka, gdyż taka łatwo ulega plątaniu i nadmiernej eksploatacji. Osobiście używam żyłki Mivardi Competition Evo-X, która spełnia wszystkie warunki dobrej żyłki do budowy zestawów: jest elastyczna (nie mylić z miękka), nie posiada pamięci i jest tania (16-17zł za 150m). Tej klasy żyłka z napisem bardziej znanej marki będzie wyraźnie droższa. Do spławików 0,2 -0,6g stosuję średnicę 0,100 a do 0,8 – 1,0g 0,112.

Gdy mamy już zamocowany spławik możemy przejść do etapu jego wyważenia. Z oczywistych względów zalecam stosowanie dobrego ołowiu tzn. niezbyt twardego (ani miękkiego) i przede wszystkim centrycznie ponacinanego. Niestety idealnego jeszcze nie znalazłem, jednakże przyzwoity jest śrut Milo REDHEART i tenże osobiście stosuję. Jest drogi, ale nie warto na nim oszczędzać.

W pierwszej kolejności na żyłkę mocuję śruciny, które odpowiadają za prezentację przynęty. W przypadku tego typu zestawu są to 4 śruty (2 x nr12 + 2 x nr11). Obciążenie główne w tego typu zestawach powinno być złożone z 5-7 śrucin. Należy pamiętać, że im obciążenie główne jest bardziej „rozdrobnione” tym zestaw opada spokojniej, a przynęta naturalniej. Opisywany zestaw służy do połowu wybrednych ryb stąd jest to rzecz kluczowa. Dodam tylko, że „przejście” między 4 pierwszymi śrucinami, a tymi tworzącymi główne obciążenie spławika powinno być możliwie stopniowe. Dla przykładu jeśli ostatnia śrucina sygnalizacyjna (licząc od przyponu) jest rozmiaru nr12 to pierwsza z obciążenia głównego nie powinna być większa niż nr10, kolejna nr8 i kolejna nr6. Przy prezentowanej budowie zestawu 0,2g nie ma to znaczenia, gdyż wyważamy go śrucinami nie większymi niż nr.10. Stopniowy wzrost wielkości śrucin ma na celu ograniczenie plątania zestawu i zoptymalizowanie naturalnego opadu przynęty.

Na zestaw mocuję tak dobrany (do tej ilości śrucin) ołów alby nad poziom wody wystawały nie więcej jak 2-3mm korpusu z oczkiem.

W takim stopniu wyważony spławik doważam maleńką śruciną, którą delikatnie mocuję (tak by można było ją zdjąć) za głównym obciążeniem. Jeśli wyważy mi idealnie spławik to ją zaciskam mocniej, jeśli nie zdejmuję i zamieniam na inną.

Przy prawidłowo wyważonym tego typu spławiku wystawać powinna cała antenka, a korpus znajdować się tuż pod lub na styku z powierzchnią. Proszę pamiętać, że w łowisku na zestaw działają czynniki zewnętrzne, które powodują zatapianie spławika – stąd w tym przypadku wyważanie do połowy antenki nie wchodzi w grę. Do tak precyzyjnego wyważenia potrzebne będą nam często najmniejsze śruciny nr13.

Osobiście spławiki wyważam w 25l wiadrze. Specjalistyczne tuby są mniej precyzyjne, gdyż woda w nich utrzymuje się pod nieco większym ciśnieniem co należy brać pod uwagę.

Założony ołów nim trafi na ostateczny zestaw należy „rozjeździć” po kilkudziesięcio centymetrowym odcinku żyłki. Dzięki temu ołów na zestawie nie będzie nam kaleczył żyłki i będzie bardzo łatwo się przesuwał. Rozjeżdżone śruciny kumulujemy tuż za zniszczoną żyłką (którą usuwamy) i powoli przesuwamy dalej. Stosowanie śrucin niepoddanych opisanemu zabiegowi kaleczy i spłaszcza żyłkę, co powoduje jej skręcanie i w konsekwencji szybkie splątanie zestawu!

W ostatnim etapie tworzymy pętelkę i rozkładamy obciążenie. Dzięki odpowiedniemu dobraniu ilości i wielkości śrucin oraz ich przygotowaniu (rozjeżdżeniu) możemy swobodnie konfigurować nasz zestaw. Poniżej prezentuję klasycznie rozlokowane obciążenie do połowu bardzo niechętnych ryb, szczególnie płoci. Oddalające się śruciny w ostatniej fazie bardzo spowalniają opad przynęty (ochotki), który staje się bardzo naturalnym.

Perfekcyjnie przygotowany zestaw ma same zalety, a największą z nich jest to, że praktycznie się nie plącze! Z pewnością wiele osób, które czytają ten artykuł plącze i zrywa notorycznie zestawy, a w 90% przypadków winą jest ich złe przygotowanie! Mi osobiście praktycznie nie zdarza się bym splątał zestaw, szczególnie na wodach stojących.

Zalecam bardzo uważnie i powoli tworzyć zestaw, gdyż nawet przy dużej wprawie zgubić może nas rutyna. Dlatego też, by nie popełniać błędów nigdy nie robię ich masowo – nie więcej niż kilka dziennie, a do każdego z nich staram się podchodzić z dbałością o detale. To właśnie one często decydują o naszej skuteczności.

Mając gotowy zestaw wystarczy nawinąć go na drabinkę i co ciekawe na tym etapie możemy także zniweczyć naszą pracę! Popełnianym błędem jest nawijanie mocno napiętej żyłki, która następnie uszkadza nasz spławik! Zestaw zawsze nawijam bardzo delikatnie, a sam spławik wręcz kładę na drabince po czym kolejne nawinięcia robię tak by żyła wokół i na spławiku nie była w żadnym stopniu naciągnięta! W innym przypadku przed uszkodzeniem spławika nic nas nie uchroni. Osobiście nie lakieruję spławików, bo przy umiejętnym obchodzeniu się przy tworzeniu, przechowywaniu i eksploatacji zestawów nie jest to potrzebne.

Jeśli pod ręką nie mam odpowiednich zaczepów tworzę je ze zużytego amortyzatora gumowego – bardzo praktyczne rozwiązanie.

Zestawy na spławikach C2 nadają się wyłącznie na łowiska płytkie (do około 2m), na głębsze metalowa antenka staje się zbyt delikatna, podatna na zatapianie. Przygotowuję je w dwóch długościach 2,5 i 3m. Krótsze stosuję gdy głębokość łowiska wynosi 1-1,5m a dłuższe 1,5-2,2m.

Bardzo ważne jest to, by łatwo i szybko móc określić nad wodą długość danego zestawu. Większość osób opisuje drabinki co nie jest praktyczne, gdyż każdy zestaw najpierw musimy wziąć do ręki, by odczytać jego parametry. Dobrym rozwiązaniem lecz wymagającym dużej skrupulatności jest przetrzymywanie zestawów danej długości w jednym pojemniku/kasecie. Wadą takiego rozwiązania jest to, że nad wodę musimy zabierać stos sprzętu. Osobiście, by to uprościć robię tak, że zestawy danej długości nawijam na określonym kolorze/odcieniu drabinki. I tak w przypadku spławików C2 zestawy 2,5m wiążę na białych a 3m na żółtych drabinkach. W ten sposób nad wodę mogę zabierać w jednej skrzynce różnej długości zestawy łatwo indentyfikując ich długość.

Odpowiednio przygotowany i przechowywany zestaw nawet na tak cienkich żyłkach przeleżeć może nawet kilka lat bez utraty swoich właściwości! Należy pamiętać, tylko by żyłki nie poddawać oddziaływaniu światła i wilgoci. Sama temperatura pomieszczenia dla żyłki nie ma znaczenia. Swoje zestawy przechowuję w specjalnych kasetach, jednak nie robię ich na tyle dużo, by miały możliwość leżakowania więcej niż dwa sezony.

W wolnych chwilach będę opisywał budowę innych typów zestawów, które sam będę przygotowywał do sezonu 2013.

Kacper Górecki